NEXT STORY
Anielewicz becomes the commander
RELATED STORIES
NEXT STORY
Anielewicz becomes the commander
RELATED STORIES
Views | Duration | ||
---|---|---|---|
81. The first assassination attempt in the ghetto | 200 | 02:40 | |
82. The setting up of the Jewish Fighting Organisation | 166 | 05:39 | |
83. First armed action in the ghetto | 197 | 05:50 | |
84. Warsaw followed our example: Operation Arsenał | 147 | 05:11 | |
85. First supplies of weapons | 138 | 05:26 | |
86. The weapons factory in the ghetto | 153 | 03:25 | |
87. The arrest of Jurek Wilner and loss of our contact | 173 | 03:17 | |
88. Money for the ghetto from America | 133 | 02:26 | |
89. Money dilemma | 113 | 03:42 | |
90. First purchase of weapons | 139 | 01:10 |
I think the first weapons were brought by Tosia Altman and Władka Pentel. We trusted Władka so we gave her money. But Tosia Altman we knew, of course, she was a 'szomerka'. We always treated the 'szomrzy' like children who wander around with a drum beating it one, two, three, four, one, two, three, four. And they spoke Hebrew, too - ah'at, shtayim, shalosh, arba - as they wandered the streets in their green neck scarves. But that Tosia, first of all, she was pretty, and second she made a good impression and didn't have the personality of a 'szomerka'. She was a normal secondary school pupil. I don't know whether she'd finished her 8th year. She was one of those girls whom you could trust. She came on board with us not as a person but as the one who would be buying weapons.
Myślę, że pierwszą broń przeprowadziła Tosia Alban i Władka Peltel. Do Władki mieliśmy zaufanie, tośmy jej dali pieniądze. Ale do tej Tosi Alban, myśmy nie znali jej przecież, to ona była szomelka. A szomrzy to myśmy zawsze ich traktowali tak jak dzieci, co chodzą z bębenkiem i biją raz, dwa, trzy cztery, raz, dwa, trzy, cztery. Jeszcze mówili po hebrajsku – achacz, teim, szeloszar, szarba i szli ulicą w krawatkach takich zielonych. Więc takie zabawy. Ale ta Tosia po pierwsze była ładna, po drugie robiła dobre wrażenie i ona w ogóle nie była szomerką z charakteru. Ona była normalną gimnazistką. Chodziła... nie wiem, czy już miała ósmą klasę, czy już miała skończoną, była z takich dziewuch, co to można mieć do nich zaufanie. Ona się wkupiła do nas, nie jako osoba, tylko że to będzie ta, która będzie kupowała broń.
Marek Edelman (1919-2009) was a Jewish-Polish political and social activist and a noted cardiologist. He was the last surviving leader of the 1943 uprising in the Warsaw Ghetto. Following the Second World War, he took an active part in domestic and international politics, dedicating himself to fighting for justice and peace.
Title: First purchase of weapons
Listeners: Joanna Szczesna Joanna Klara Agnieszka Zuchowska Anka Grupinska
Joanna Szczesna, dziennikarka "Gazety Wyborczej", autorka - wraz z Anna Bikont - biografia polskiej noblistki "Pamiatkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wislawy Szymborskiej". Od lat 70-tych zwiazana z opozycja demokratycznaw Polsce, wspólpracowniczka Komitetu Obrony Robotników, wspóltwórczyni prasy niezaleznej w Polsce: redaktorka "Biuletynu Informacyjnego KOR-u", Agencji Prasowej "Solidarnosc" i "Tygodnika Mazowsze".
Joanna Szczesna is a journalist writing for Gazeta Wyborcza. Together with Anna Bikont, she’s the author of Pamiatkowe rupiecie, przyjaciele i sny Wislawy Szymborskiej (The Recollected Flotsam, Friends and Dreams of Wislawa Szymborska) a biography of Wislawa Szymborska, the Polish winner of the Noble Prize for Literature. Since the 1970s, Joanna Szczesna has been involved with the democratic opposition movement in Poland, active in the Worker’s Defence Committee (KOR), the co-founder of the independent press in Poland: editor of KOR’s Information Bulletin, Solidarnosc Press Agency and Tygodnik Mazowsze.
Joanna Klara Agnieszka 'Aga' Zuchowska was born 20 January 1938. Her father was killed in the Katyń massacre. After the war, she moved from Warsaw to Lódz. She obtained a degree in medicine in 1960, qualifying as a specialist in internal medicine in 1973. Dr Zuchowska worked with Marek Edelman for 15 years. In 1982 she left Poland for Algeria where she remained for the next three years, returning to Poland in 1985. She currently lives in Lódz.
Joanna Klara Agnieszka 'Aga' Zuchowska, urodzona 20 stycznia 1938. Ojciec zginal w Katyniu. Po wojnie zamieszkala w Lodzi. Studia ukonczyla w 1960 r. a specjalizacje z chorób wewnetrznych w 1973 r. Doktorat obronila we Wroclawiu. Pracowala z Markiem Edelmanen przez 15 lat. W 1982 r. wyjechala do Algerii. Wrócila do Polski w 1985 r. i mieszka obecnie w Lodzi.
Anka Grupinska ukonczyla filologie angielska na UAM w Poznaniu. Wspólpracowala z poznanskimi pismami podziemnymi, wraz z innymi zalozyla i wydawala dwumiesiecznik "Czas Kultury". W latach 1988-1989 przebywala w Izraelu opracowujac wspomnienia ocalalych z Zaglady. W latach 1991-1993 pracowala jako attaché kulturalny w ambasadzie polskiej w Tel Awiwie. Od 1996 mieszka w Polsce. Anka Grupinska specjalizuje sie w tematyce stosunków polsko-zydowskich. Publikuje ksiazki (m. in. Wydawnictwo Literackie, Zydowski Instytut Historyczny, Twój Styl), artykuly prasowe (m. in. "Tygodnik Powszechny", "Rzeczpospolita"), realizuje projekty wystawiennicze. Jest takze koordynatorem miedzynarodowego projektu "Swiadek zydowskiego wieku" (archiwizowanie pamieci o zydowskiej przedwojennej Polsce), prowazi autorska audycje radiowa "O Zydach i o Polakach tez" i uczy warszawskich studentów sztuki czytania i pisanie tekstów literackich.
Anka Grupinska studied English at the Adam Mickiewicz University in Poznan, Poland. She wrote for Poznan’s underground publications and was herself one of the founding publishers of the bi-monthly Czas Kultury. She spent 1988 and 1989 in Israel compiling reminiscences of Holocaust survivors. From 1991 to 1993, she held the post of Cultural Attache at the Polish Embassy in Tel Aviv. She moved back to Poland in 1996 and now writes books on Jewish subjects, mainly dealing with the history of the Warsaw ghetto. She is also a freelance journalist for Tygodnik Powszechny. Anka Grupinska is the director of the Centropa Foundation project in Poland (oral history project) called “The Witness of the Jewish Century¿, presents her own radio programme, “Of Jews and of Poles too¿, and teaches creative writing and oral history in Collegium Civitas and SWPS in Warsaw.
Tags: Tosia Altman, Władka Pentel
Duration: 1 minute, 10 seconds
Date story recorded: December 2003
Date story went live: 24 January 2008